Świadczenia rodzinne – Ośrodek Pomocy Społecznej Olkusz

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA

DOTACJA CELOWA NA REALIZACJĘ ZADAŃ ZLECONYCH Z ZAKRESU

ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH, ŚWIADCZEŃ Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO, ZASIŁKÓW DLA OPIEKUNA ORAZ JEDNORAZOWEGO ŚWIADCZENIA, O KTÓRYM MOWA W USTAWIE O WSPARCIU KOBIET W CIĄŻY I RODZIN ,, ZA ŻYCIEM”

DOTACJA ROK 2024: 13. 717 861,81 zł
PLAN DOTACJI ROK 2025: 11.606 723,71 zł

ŚWIADCZENIAMI RODZINNYMI SĄ:

1) zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;
2) świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, <~~specjalny zasiłek opiekuńczy~~> oraz świadczenie pielęgnacyjne
3) zapomoga wypłacana przez gminy, na podstawie art. 22a;
3a) świadczenia wypłacane przez gminy na podstawie art. 22b;
4) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;
5) świadczenie rodzicielskie.

Świadczenia rodzinne przysługują:

1) obywatelom polskim;
2) cudzoziemcom:

a) do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

c) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2021 r. poz. 2354, z późn. zm.1) ), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

d) posiadającym kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy,

e) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
– na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 139a ust. 1 lub art. 139o ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub
– w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na warunkach określonych w art. 139n ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
– jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z członkami rodzin, z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt i pracę na okres nieprzekraczający 9 miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,

f) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
– na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 151 lub art. 151b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
– na podstawie wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych,
− w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
− z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Świadczenia rodzinne przysługują osobom, o których mowa w ust. 2, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

ZASIŁEK RODZINNY
Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
1) 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
2) 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
3) 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.
Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
1) rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);
3) osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom wymienionym w punktach 1 i 2, do ukończenia przez dziecko:
1) 18 roku życia lub
2) nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
3) 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osobie wymienionej w punkcie 3, zasiłek przysługuje pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

1) dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;

2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;

3) osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

4) pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;

5) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone na rzecz dziecka od jego rodzica świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd , chyba że:

a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany,
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
e)dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach;

6) członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00 zł.

Od dnia 1 stycznia 2016r. obowiązuje nowe brzmienie art. 5 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który wprowadza nowy sposób ustalania wysokości przysługujących zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego (tzw. mechanizm złotówka za złotówkę). Zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny. Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, o której mowa w zdaniu poprzednim, stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym:

zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków;
dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu: opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka -podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;
dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu: urodzenia dziecka, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania – podzielonych przez 12.
W przypadku gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, ustalona zgodnie z powyższym mechanizmem, jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują (art. 5 ust. 3-3d ustawy).

DODATKI DO ZASIŁKU RODZINNEGO;

Dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują osobom uprawnionym do zasiłku rodzinnego na to dziecko.

DODATEK Z TYTUŁU URODZENIA DZIECKA

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo w wysokości 1000 zł.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje:

matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka;
opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje, jeśli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Zaświadczenie o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu może wystawić lekarz lub położna. Warunek udokumentowania pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie dotyczy osób będących prawnymi albo faktycznymi opiekunami dziecka, a także osób, które przysposobiły dziecko. Wzór zaświadczenia został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobieta w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod ta opieką (Dz. U. z 2021r., poz. 199).

DODATEK DO ZASIŁKU RODZINNEGO Z TYTUŁU OPIEKI NAD DZIECKIEM W OKRESIE KORZYSTANIA Z URLOPU WYCHOWAWCZEGO

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

24 miesięcy kalendarzowych;
miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osobie uprawnionej przysługuje jeden dodatek w wys. 400,00 zł miesięcznie niezależnie od liczby dzieci pozostających pod jej opieką.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek nie przysługuje, jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek:

bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego
korzysta ze świadczenia rodzicielskiego;

DODATEK DO ZASIŁKU RODZINNEGO Z TYTUŁU SAMOTNEGO WYCHOWYWANIA DZIECKA

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje w wysokości 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

– drugi z rodziców dziecka nie żyje;
– ojciec dziecka jest nieznany;
– powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.

DODATEK DO ZASIŁKU RODZINNEGO Z TYTUŁU WYCHOWYWANIA DZIECKA W RODZINIE WIELODZIETNEJ

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 95,00 zł miesięcznie.

Dodatek przysługuje na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo opiekunowi prawnemu dziecka.

DODATEK DO ZASIŁKU RODZINNEGO Z TYTUŁU KSZTAŁCENIA I REHABILITACJI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego wynosi miesięcznie:

1) 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
2) 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje:
– matce lub ojcu dziecka;
– opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także
– osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)
na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

1) do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,
2) powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

DODATEK DO ZASIŁKU RODZINNEGO Z TYTUŁU ROZPOCZĘCIA ROKU SZKOLNEGO

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje raz w roku szkolnym w wysokości 100 zł na dziecko.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

DODATEK DO ZASIŁKU RODZINNEGO Z TYTUŁU PODJĘCIA PRZEZ DZIECKO NAUKI W SZKOLE POZA MIEJSCEM ZAMIESZKANIA

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje:

1) w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności – w wysokości 113,00 zł miesięcznie na dziecko albo

2) w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej – w wysokości 69,00 zł miesięcznie na dziecko.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) lub osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony) przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

PRZYPOMINAMY

W trakcie pobierania zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego należy zgłaszać w Dziale Świadczeń Rodzinnych tut. Ośrodka każdą zmianę sytuacji rodzinnej, dochodowej lub inne zmiany mające wpływ na prawo do przyznanych świadczeń (np. zmiany w liczbie członków rodziny, zmiany stanu cywilnego, wysokości alimentów, zmiany związane z uzyskaniem nowego źródła dochodu lub jego utraty, zaprzestanie nauki w szkole lub szkole wyższej, zmianę miejsca zamieszkania, wyjazd poza granice RP itd.)
Niepoinformowanie instytucji wypłacającej świadczenia rodzinne o wszystkich zmianach, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.

WYMAGANE DOKUMENTY

zasiłki rodzinne wraz z dodatkami -wymagane dokumenty

FORMULARZE, WNIOSKI DO POBRANIA

JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA

Z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości 1000 zł na jedno dziecko.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka (oznacza to osobę faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka), jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy kwoty 1922,00 zł netto.

Przy ustalaniu prawa do przedmiotowego świadczenia, w szczególności ustalenia czy spełnione jest kryterium dochodowe, mają zastosowanie przepisy dotyczące ustalania dochodu określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Kwota kryterium dochodowego podlega weryfikacji co 3 lata. Świadczenie to, podobnie jak wszystkie świadczenia rodzinne jest wolne od podatku dochodowego.

Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje jeżeli matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu. Do wniosku o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka należy dołączyć zaświadczenie o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu.

Jednorazowa zapomoga nie przysługuje, jeżeli:

1) członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

2) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz danego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:

a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany,
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
d) sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
e) dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

WYMAGANE DOKUMENTY

Wymagane dokumenty

FORMULARZE, WNIOSKI DO POBRANIA
- Wzór wniosku
- Wzór zaświadczenia o pozostawaniu pod opieką medyczna

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY

Od dnia 1 listopada 2019 r. wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
– niepełnosprawnemu dziecku;
– osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
– osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
– osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
– osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
– osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie ( tj. dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie):
– jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

WYMAGANE DOKUMENTY

Wymagane dokumenty

FORMULARZE, WNIOSKI DO POBRANIA

Wzór wniosku

ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE

Zasady obowiązujące do 31 grudnia 2023 r.

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),
3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej *) w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

*) Zatrudnienie lub inna praca zarobkowa oznacza to wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej.

Osobom, o których mowa w pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

a) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
b) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
c) nie ma osób, o których mowa w pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1) osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia,

b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

2) osoba wymagająca opieki:

a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

b) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;

3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

4) (uchylony)

5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

6) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia. Waloryzacja polega na zwiększeniu kwoty świadczenia pielęgnacyjnego o wskaźnik waloryzacji. Wskaźnikiem waloryzacji jest procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), obowiązującego na dzień 1 stycznia roku, w którym jest przeprowadzana waloryzacja, w stosunku do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującej w dniu 1 stycznia roku poprzedzającego rok, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego ustalanego w sposób określony powyżej zaokrągla się do pełnych złotych w górę.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego na następny rok kalendarzowy podlega ogłoszeniu w drodze obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do dnia 15 listopada każdego roku.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego:

1 406 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2017 r.)
1 477 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2018 r.)
1 583 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2019 r.)
1 830 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2020 r.)
1 971 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2021 r.)
2 119 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2022 r.)
2 458 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2023 r.)
2 988 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2024 r.)
3 287 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2025 r.)

Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznawane jest na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.
W razie zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złożyła wniosek.

W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

świadczenia rodzicielskiego lub
świadczenia pielęgnacyjnego lub
specjalnego zasiłku opiekuńczego lub
dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki na dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub
zasiłku dla opiekuna – przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę – także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustalane jest niezależnie do dochodów rodziny.

PRZYPOMINAMY

W trakcie pobierania świadczenia pielęgnacyjnego należy zgłaszać w Dziale Świadczeń Rodzinnych każdą zmianę sytuacji rodzinnej lub inne zmiany mogące mieć wpływ na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Niepoinformowanie instytucji wypłacającej świadczenie pielęgnacyjne o wszystkich zmianach, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.

Zasady obowiązujące od 1 stycznia 2024 r.

Ustawa z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1429) zakłada przebudowę od 1 stycznia 2024r. dotychczasowego systemu świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów poprzez:

– wprowadzenie do systemu prawnego nowego świadczenia – świadczenia wspierającego kierowanego bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością w wieku od ukończenia 18 roku życia,

– zmiany w warunkach przyznawania funkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego,

– likwidację specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Świadczenie wspierające

Ww. ustawa o świadczeniu wspierającym (w skrócie u.ś.w.), wprowadza nowy rodzaj świadczenia, tj. świadczenie wspierające, które będzie skierowane bezpośrednio do osób z niepełnosprawnościami. Uprawnionymi do świadczenia wspierającego będą osoby z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia, które uzyskają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia – na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany w formie decyzji przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Natomiast świadczenie wspierające będzie przyznawane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (na podstawie ww. decyzji o poziomie potrzeby wsparcia) na wniosek osoby z niepełnosprawnościami lub jej przedstawiciela.

Ustawa o świadczeniu wspierającym wejdzie w życie 1 stycznia 2024r. z pewnymi wyjątkami:

– od 1 stycznia 2024r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,

– od 1 stycznia 2025r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt,

– od 1 stycznia 2026r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 pkt .

Uwaga: Wyjątkiem, od tak określonego ustawą harmonogramu jej wejścia w życie, jest art. 64 u.ś.w., zgodnie z którym osoba wymagająca opieki:
1) na którą przyznano na podstawie przepisów dotychczasowych prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, albo zasiłku dla opiekuna,
2) na którą przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowego, obowiązującego od 1 stycznia 2024r. brzmienia ustawy o świadczeniach rodzinnych
– będzie mogła otrzymać świadczenie wspierające od dnia 1 stycznia 2024r., także
w przypadku, gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, potrzebę tę określono na poziomie niższym niż 87 punktów w skali potrzeby wsparcia.

Świadczenie wspierające będzie przysługiwało, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, w wysokości od 40% wysokości renty socjalnej do maksymalnej wysokości – 220% renty socjalnej (będzie to kwota netto czyli bez potrącań na podatek dochodowy czy ubezpieczenie zdrowotne).
Co do zasady, świadczenie wspierające, będzie przyznawane nie wcześniej niż od dnia ustalenia przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności dla danej osoby poziomu potrzeby wsparcia – w przypadku wniosków o wydanie decyzji w tej sprawie złożonych w roku 2024, wojewódzkie zespoły orzekające będą ustalać poziom potrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku (a nie, jak w docelowym rozwiązaniu, od dnia posiedzenia zespołu). Takie rozwiązanie zapewni w początkowym okresie obowiązywania ustawy możliwość otrzymania przez osoby z niepełnosprawnościami świadczenia wspierającego za cały okres oczekiwania na wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (art. 65 ust. 3 u.ś.w.).

Więcej informacji na temat świadczenia wspierającego będzie można uzyskać w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych

Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła (w art. 43) również istotne zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych w zakresie świadczeń opiekuńczych: specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego oraz zasiłku dla opiekuna.

Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach

Najważniejsze zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego obowiązujące od 1 stycznia 2024r. – w tym nowe brzmienie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych:

Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024r. będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia, mianowicie:
1) matce albo ojcu;
2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020r. poz. 1359 oraz z 2022r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom;
3) opiekunowi faktycznemu dziecka;
4) rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego
– jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Tym samym w momencie, kiedy osoba legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji – uzyska pełnoletność – świadczenie pielęgnacyjne, które pobierają osoby wskazane w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych kończy się, a ona sama nabywa prawa do innych świadczeń (np.: świadczenie wspierające, renta socjalna).

Osobom, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o świadczenia rodzinnych, rodzinie zastępczej i osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka sprawującym opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, o której mowa w ust. 3, podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka (art. 17 ust. 3e ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli (art. 17 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych):
1) osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
2) osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
3) osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
4) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.

Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, rodziny zastępczej, osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektora interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej, a także osób, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny.
Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na dziecko umieszczone w pieczy zastępczej może złożyć wyłącznie odpowiednio rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki (art. 17 ust. 4a ustawy o świadczeniach rodzinnych). Analogiczna regulacja obowiązująca od 1 stycznia 2024r. dotyczyć również będzie osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie przepisów dotychczasowych oraz osób pobierających zasiłek dla opiekuna, chyba że zgon osoby wymagającej opieki nastąpił przed dniem 1 stycznia 2024 r. (art. 63 ust. 12 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Dodatkowo mocą ustawy o świadczeniu wspierającym dokonano:

– uchylenia warunku rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej – oznacza to, że osoby sprawujące opiekę nie będą musiały rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne;
– w konsekwencji uchylenia warunku rezygnacji/niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej uchylono również art. 17b ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepis uzależniający przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym. W związku z tym, uchylono również w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników przepisy dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za te osoby (składki do KRUS na dotychczasowych zasadach będą przez organy właściwe opłacane tylko w przypadku osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 63 ust. 15 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym);
– uchylenie art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepisu, który wskazywał kolejność osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego;
– uchylenie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli przepisu warunkującego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego od daty powstania niepełnosprawności,
– uchylenie negatywnej przesłanki uniemożliwiającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jeśli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia,
– uchylenie art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ograniczającego zbiegi wymienionych w tym przepisie świadczeń rodzinnych.

Opisane wyżej, nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2024r. nie dotyczą osób, które, na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych, o czym poniżej.
Jeżeli osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia, będzie chciała po 31 grudnia 2023r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń) – musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i ponownie złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.

W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, do którego prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Osoby, którym przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, albo od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane (art. 63 ust. 1-2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Osoby, o których mowa w art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, zachowują prawo odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności (art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Dodatkowo świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, nie przysługuje jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).

W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego postępowanie z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, zawiesza się do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

W przypadku podjęcia zawieszonego postępowania, o którym mowa powyżej, prawo, ustala się po dokonaniu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 8 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Wypłata świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, podlega wstrzymaniu, jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 9 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

W przypadku odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia, odpowiednio świadczenie pielęgnacyjne o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, wypłaca się od miesiąca, w którym wstrzymano jego wypłatę do końca okresu na jaki je przyznano, jeżeli osoba spełnia warunki określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym (art. 63 ust. 10 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Za nienależnie pobrane świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym uważa się świadczenie wypłacone za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające (art. 63 ust. 11 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).
Osoba z niepełnosprawnościami, składając w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres, za który jej opiekun otrzymał w gminie świadczenie pielęgnacyjne i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna.

Osoba pobierająca na zasadach określonych w art. 63 ust. 12 ustawy o świadczeniu wspierającym ( sytuacja zgonu osoby wymagającej opieki po 31.12.2023r.) świadczenie pielęgnacyjne, nie traci prawa odpowiednio do:
1) świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
2) dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
3) świadczenia pielęgnacyjnego, o których mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych, pomimo podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub ustalenia tej osobie prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (art. 63 ust. 13 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Burmistrz nie opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą, na zasadach określonych w art. 63 ust. 12 ustawy o świadczeniu wspierającym, świadczenie pielęgnacyjne (art. 63 ust. 14 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

WAŻNE:

Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna NIE PRZYSŁUGUJE jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane PRAWO DO ŚWIADCZENIA WSPIERAJĄCEGO.

W przypadku złożenia wniosku o świadczenie wspierające należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Olkuszu.

O przyznaniu świadczenia wspierającego również należy niezwłocznie poinformować Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Olkuszu.

Niepoinformowanie organu o złożeniu wniosku w ZUS o przyznanie prawa do świadczenia wspierającego oraz o pobieraniu ww. świadczenia będzie skutkowało wydaniem decyzji o nienależnie pobranych świadczeniach z obowiązkiem zwrotu.

Nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2024r. nie dotyczą osób, które, na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych.

W przypadku wyrażenia woli przejścia na świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024r. należy zrezygnować z dotychczas pobieranego świadczenia pielęgnacyjnego i złożyć wniosek na nowych zasadach.

SZCZEGÓŁOWYCH INFORMACJI W SPRAWIE OPISANYCH ZMIAN UDZIELA DZIAŁ ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH W SIEDZIBIE OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W OLKUSZU PRZY ALEI 1000lecia 15C POKÓJ NR 1 ORAZ TELEFONICZNIE POD NUMEREM (32)643-16-17
(32) 641-32-12 wew. 52

WYMAGANE DOKUMENTY

Wymagane dokumenty

FORMULARZE, WNIOSKI DO POBRANIA

Wzór wniosku „stare” świadczenie pielęgnacyjne
Wzór wniosku „nowe” świadczenie pielęgnacyjne

SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

Zasady obowiązujące do 31 grudnia 2023 r.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 2086 i 2089) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:
1) nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej*) lub
2) rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej*)
– w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Specjalny zasiłek opiekuńczy funkcjonuje od 1 stycznia 2013 r.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł netto (na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy z uwzględnieniem utraty i uzyskania dochodu).

Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego: 520,00 zł miesięcznie (do dnia 31.10.2018 r.), 620,00 zł miesięcznie (od dnia 01.11.2019 r.).

Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki uważa się dochód następujących członków rodziny:
1. W przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
a) osoby wymagającej opieki,
b) rodziców osoby wymagającej opieki,
c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,
d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko,
e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a–d, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia–z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz;
2. W przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
a) osoby wymagającej opieki,
b) małżonka osoby wymagającej opieki,
c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko,
d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit .a–c, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia–z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
3. W przypadku gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U.z2020 r. poz. 821), uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby wymagającej opieki.
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
1) osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia,
b) (uchylona)
c) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
d) legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2) osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4) (uchylony)
5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
6) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej
Zarejestrowanie w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do specjalnego zasiłku opiekuńczego
Ustalając prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, ośrodek pomocy społecznej przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy w celu weryfikacji okoliczności dotyczących spełnienia warunków uprawniających do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Aktualizację wywiadu, przeprowadza się po upływie 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który ustalone zostało prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, pozostało więcej niż 3 miesiące, oraz w każdej sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości, co do spełnienia warunków uprawniających do tego zasiłku.
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na okres zasiłkowy. Okres zasiłkowy trwa od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego.

Kwotę specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Wnioski o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego można składać w każdym momencie trwania okresu zasiłkowego.

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo skompletowanymi dokumentami, z uwzględnieniem okoliczności dotyczącej daty rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

W razie zbiegu uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złożyła wniosek.

W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

świadczenia rodzicielskiego lub
świadczenia pielęgnacyjnego lub
specjalnego zasiłku opiekuńczego lub
dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki na dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub
zasiłku dla opiekuna – przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę – także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.

PRZYPOMINAMY

W trakcie pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego należy zgłaszać w Dziale Świadczeń Rodzinnych tut. Ośrodka każdą zmianę sytuacji rodzinnej, dochodowej lub inne zmiany mające wpływ na prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego (np. zmiany w liczbie członków rodziny, zmiany związane z uzyskaniem dochodu lub jego utratą).
Niepoinformowanie instytucji wypłacającej specjalny zasiłek opiekuńczy o wszystkich zmianach mających wpływ na prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.

Zasady obowiązujące od 1 stycznia 2024 r.

– wprowadzenie do systemu prawnego nowego świadczenia – świadczenia wspierającego kierowanego bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością w wieku od ukończenia 18 roku życia,

– zmiany w warunkach przyznawania funkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego,

– likwidację specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Świadczenie wspierające

Ww. ustawa o świadczeniu wspierającym (w skrócie u.ś.w.), wprowadza nowy rodzaj świadczenia, tj. świadczenie wspierające, które będzie skierowane bezpośrednio do osób

z niepełnosprawnościami. Uprawnionymi do świadczenia wspierającego będą osoby z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia, które uzyskają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia – na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany w formie decyzji przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Natomiast świadczenie wspierające będzie przyznawane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (na podstawie ww. decyzji o poziomie potrzeby wsparcia) na wniosek osoby z niepełnosprawnościami lub jej przedstawiciela.

Ustawa o świadczeniu wspierającym wejdzie w życie 1 stycznia 2024r. z pewnymi wyjątkami:

– od 1 stycznia 2024r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,

– od 1 stycznia 2025r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt,

– od 1 stycznia 2026r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 pkt .

Więcej informacji na temat świadczenia wspierającego będzie można uzyskać w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych

Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła (w art. 43) również istotne zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych w zakresie świadczeń opiekuńczych: specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego oraz zasiłku dla opiekuna.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Z dniem wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym, czyli 1 stycznia 2024r. zostaje uchylony art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujący zasady przysługiwania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Oznacza to, że od tej daty specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przysługiwał. Jedynie, na podstawie przepisów przejściowych, zasiłek ten będzie mógł być przyznawany także po 31 grudnia 2023r. w pewnych przypadkach – na zasadzie zachowania praw nabytych. Szczegółowe informacje dotyczące przepisów przejściowych regulujących te kwestię opisane zostały poniżej.

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, które nabyły bądź nabędą na starych zasadach, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o świadczeniu wspierającym (tj. do 31 grudnia 2023r.), prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, jeśli taka będzie ich wola, będą mogły w dalszym ciągu pobierać ww. świadczenie zgodnie z dotychczasowymi przepisami, także w przypadku uzyskania kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność lub rozpoczęcia kolejnego okresu zasiłkowego (art. 63 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Osoby, o których mowa w art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym, zachowują prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności (art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych powyżej przysługuje również po upływie okresu zasiłkowego w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych (tj. 31 październik), na który prawo zostało przyznane, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (tj. od 01 listopada do 1 lutego) (art. 63 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Specjalny zasiłek opiekuńczy, nie przysługuje jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).

W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, postępowanie z wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, zawiesza się do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym). W przypadku nie przyznania przez ZUS świadczenia wspierającego wypłata specjalnego zasiłku opiekuńczego będzie kontynuowana od miesiąca, w którym wstrzymano jego wypłatę, do końca okresu na jaki go przyznano. W przypadku przyznania świadczenia wspierającego, specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przysługiwał.

Za nienależnie pobrany specjalny zasiłek opiekuńczy uważa się zasiłek wypłacony za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające (art. 63 ust. 11 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba pobierająca na podstawie art. 16a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych (w brzmieniu dotychczasowym) specjalny zasiłek opiekuńczy, zachowuje prawo do tego świadczenia, do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki, chyba że zgon osoby wymagającej opieki nastąpił przed dniem 1 stycznia 2024 r. (art. 63 ust. 12 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Osoba pobierająca na zasadach określonych w art. 63 ust. 12 ustawy o świadczeniu wspierającym specjalny zasiłek opiekuńczy, nie traci prawa odpowiednio do:
1) świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
2) dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, o których mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych, pomimo podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub ustalenia tej osobie prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (art. 63 ust. 13 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

Burmistrz nie opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą, na zasadach określonych w ust. 12 ustawy o świadczeniu wspierającym, specjalny zasiłek opiekuńczy (art. 63 ust. 14 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. o świadczeniu wspierającym).

WAŻNE:

Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna NIE PRZYSŁUGUJE jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane PRAWO DO ŚWIADCZENIA WSPIERAJĄCEGO.

W przypadku złożenia wniosku o świadczenie wspierające należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Olkuszu.

O przyznaniu świadczenia wspierającego również należy niezwłocznie poinformować Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Olkuszu.

Od 1 stycznia 2024 r. specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie przyznawany dla osób które do 31.12.2023 r. nie pobierały ww. świadczenia.

WYMAGANE DOKUMENTY

Wymagane dokumenty

FORMULARZE, WNIOSKI DO POBRANIA

Wzór wniosku

ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
1) matce albo ojcu dziecka,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia,
3) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia,
4) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:
1) skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka,
2) śmierci matki dziecka,
3) porzucenia dziecka przez matkę.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
1) 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
4) 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
5) 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:
1) porodu – w przypadku matki lub ojca dziecka,
2) objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. Roku życia – w przypadku opiekuna faktycznego dziecka,
2a) objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. Roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia –
w przypadku rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej
3) przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. Roku życia – w przypadku osoby, która przysposobiła dziecko.
Aby objąć wsparciem jak największą grupę osób i zapewnić rodzicom jak największe wsparcie materialne w pierwszym okresie życia dziecka, świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie nie jest uzależnione od kryterium dochodowego (jest to kwota netto, gdyż świadczenie rodzicielskie nie podlega opodatkowaniu, ani innym obciążeniom).
W razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych w okresie, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690, z późn. zm.10)), lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, lub w okresie przedłużenia zasiłku dla bezrobotnych na podstawie art. 73 ust. 3 tej ustawy, świadczenie rodzicielskie przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Kwotę świadczenia rodzicielskiego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.
Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci oraz jedno świadczenie rodzicielskie w związku z wychowywaniem tego samego dziecka.
Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:
1) co najmniej jeden z rodziców dziecka lub opiekun faktyczny dziecka (tj. osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka), lub rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres urlopu rodzicielskiego lub okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego;
2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku matki lub ojca lub osoby, która przysposobiła dziecko;
3) jeden z rodziców dziecka lub opiekun faktyczny dziecka (tj. osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka), lub rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
4) w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
5) osobom uprawnionym do świadczenia rodzicielskiego przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecka i rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, od miesiąca objęcia dziecka opieką, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecka i rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, od dnia objęcia dziecka opieką.
W sytuacji złożenia wniosku po terminie – nie później jednak niż w okresie 52 tygodni, w przypadku urodzenia (przysposobienia, objęcia opieką) jednego dziecka i odpowiednio dłużej w przypadku urodzenia (przysposobienia, objęcia opieką) więcej dzieci – prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.
W przypadku gdy świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka, termin 3 miesięcy, jest liczony od dnia skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, śmierci matki dziecka lub porzucenia dziecka przez matkę.

Dnia 19 marca 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. 2024 poz. 1871). Ustawa wprowadza dodatkowy uzupełniający urlop macierzyński do 8 tygodni lub do 15 tygodni – w zależności od okresu hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko, lub jego masy urodzeniowej. Konsekwencją zmian dokonanych w kodeksie pracy oraz w przepisach regulujących przysługiwanie zasiłku macierzyńskiego jest również zmiana w ustawie o świadczeniach rodzinnych dotycząca świadczenia rodzicielskiego.

W art. 17c ustawy o świadczeniach rodzinnych, po ust. 3, dodano ust. 3a–3f w brzmieniu:

„3a. W przypadku urodzenia dziecka:

1) przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g okresy, o których mowa w ust. 3, ulegają wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie;

2) po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g okresy, o których mowa w ust. 3, ulegają wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie;

3) po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie, okresy, o których mowa w ust. 3, ulegają wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.

3b. Okres wydłużenia, o którym mowa w ust. 3a, potwierdza się na podstawie zaświadczenia wydanego przez szpital, w którym przebywało dziecko. Zaświadczenie zawiera informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka:

1) przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g;

2) po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g;

3) po ukończeniu 37. tygodnia ciąży.

3c. W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie przy ustalaniu prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a należy uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego.

3d. Przy ustalaniu prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie sumuje się. Niepełny tydzień zaokrągla się w górę do pełnego tygodnia.

3e. Ustalenie prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a–3d następuje jednorazowo na wniosek osoby uprawnionej złożony najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie okresów, o których mowa w ust. 3.

3f. Osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2–4, ma prawo do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a, jeżeli pobyt dziecka w szpitalu miał miejsce odpowiednio po objęciu dziecka opieką lub po przysposobieniu dziecka.”

Natomiast w art. 17c w ust. 9 pkt 1 określono, że świadczenie rodzicielskie nie będzie przysługiwać także w przypadku, gdy co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, otrzymuje zasiłek macierzyński za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Ponadto w art. 29 ust.1 ww. ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. dodano przepisy przejściowe zgodnie, z którymi nowe brzmienie art. 17c ustawy stosuje się także do osoby, która w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. 19 marca 2025 r.) jest uprawniona do otrzymywania świadczenia rodzicielskiego lub otrzymuje świadczenie rodzicielskie. W takim przypadku prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się na wniosek osoby uprawnionej do otrzymywania świadczenia rodzicielskiego lub otrzymującej świadczenie rodzicielskie złożony nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie okresów, o których mowa w art. 17c ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Informujemy, że przepis art. 17c ust. 3e nie wprowadza ograniczeń w terminie początkowym, kiedy można złożyć wniosek o przedłużenie okresu przyznania świadczenia rodzicielskiego, co przy zasadzie, iż ustalenie prawa do wydłużenia okresu następuje jednorazowo powoduje, że pobyty dziecka w szpitalu po ustaleniu prawa do wydłużenia świadczenia rodzicielskiego nie dają już uprawnienia do przyznania kolejnego przedłużenia.
Konsekwencją faktu, iż ww. przepis nie wprowadza ograniczeń w terminie początkowym kiedy można złożyć wniosek o wydłużenie okresu przyznania świadczenia rodzicielskiego, jest także możliwość składania wniosku w różnych terminach. Nadto w zależności od stanu faktycznego osoba będzie spełniała lub nie będzie spełniała warunków do otrzymania świadczenia rodzicielskiego oraz do przedłużenia okresu jego przyznania.

Podsumowując będą 4 przypadki wydłużenia świadczenia rodzicielskiego za okres pobytu dziecka w szpitalu po urodzeniu:

1) Wcześniak urodzony przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży – wydłużenie do 15 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,

2) Wcześniak urodzony po ukończeniu 28 tygodniu ciąży a przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży z masą urodzeniową większą niż 1000 g – wydłużenie do 8 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,

3) Dziecko urodzone zarówno przed terminem (w dowolnym okresie ciąży) jak i terminowo (tj. po 37 tygodniu ciąży) ale z masą urodzeniową nie wyższą niż 1000 g – wydłużenie do 15 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,

4) Dziecko urodzone terminowo (tj. po ukończeniu 37 tygodnia ciąży) i z masą urodzeniową większą niż 1000 g – wydłużenie do 8 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu pod warunkiem, że od 5 dnia po porodzie do 28 dnia po porodzie będzie miał miejsce pobyt w szpitalu trwający co najmniej 2 kolejne dni.

Dodatkowe wyjaśnienia:

– przy przeliczaniu liczby dni pobytu dziecka w szpitalu na tygodnie (które finalnie uwzględniamy przy ustaleniu wymiaru dodatkowego świadczenia rodzicielskiego), stosujemy zasadę, że tydzień ma 7 dni,

– tygodnie zaokrąglamy zgodnie z art. 17c ust. 3d zawsze w górę, czyli np. 15 dni, które finalnie uwzględniamy przy ustaleniu wymiaru dodatkowego świadczenia rodzicielskiego daje po zaokrągleniu 3 tygodnie przedłużenia pobierania świadczenia,

– ostateczny/łączny wymiar przysługującego świadczenia rodzicielskiego, tak jak dotychczas ustalamy zgodnie z art. 57 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którym terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu.

WYMAGANE DOKUMENTY
Wymagane dokumenty

FORMULARZE, WNIOSKI DO POBRANIA
Wzór wniosku
WZÓR ZAŚWIADCZENIA O POBYCIE DZIECKA W SZPITALU PO PORODZIE

ZASIŁEK DLA OPIEKUNA

Warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania zasiłków dla opiekunów osobom, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013 r. w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego reguluje ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2020r. poz. 1297 z późn.zm.).
Zasiłki dla opiekunów i koszty ich obsługi, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne są finansowane ze środków z budżetu państwa na realizację świadczeń rodzinnych.
1) Zasiłek dla opiekuna przysługuje osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa z dniem 1 lipca 2013 roku.
2) Zasiłek dla opiekuna przysługuje w wysokości 620,00 zł miesięcznie + składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
3) Zasiłek dla opiekuna przysługuje za okresy od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie ustawy, w których osoba spełniała warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (czyli od 01.07.2013r. do 14.05.2014r.) wraz z ustawowymi odsetkami określonymi według ustawy o postępowaniu cywilnym. Odsetki przysługują do dnia wejścia w życie ustawy.
4) Zasiłek dla opiekuna przysługuje od dnia wejścia w życie ustawy, jeżeli osoba spełnia warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określonego w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (czyli od 15.05.2014r. do dnia ważności orzeczenia o niepełnosprawności). W tym wypadku istnieje konieczność przeprowadzenia wywiadu środowiskowego na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki przez osobę ubiegającą się o zasiłek dla opiekuna. Wywiad przeprowadza się w miejscu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Aktualizację wywiadu przeprowadza się co 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który zostało ustalone prawo do zasiłku dla opiekuna, pozostało więcej niż 3 miesiące, oraz w każdej sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do faktu sprawowania opieki przez osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna,
5) W przypadku upływu terminu, na który została wydana decyzja, w związku z utratą ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo do zasiłku dla opiekuna, w związku z uzyskaniem nowego orzeczenia, ustala się na wniosek.
6) Zasiłek dla opiekuna nie przysługuje, gdy:
a) osobie ubiegającej się zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego, gdy podjęła pracę lub gdy zaprzestała opieki nad osobą niepełnosprawną,
b) na osobę wymagającą opieki innej osobie zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.
7) Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do zasiłku dla opiekuna.
8) Ustalając prawo do zasiłku dla opiekuna nie jest brane po uwagę kryterium dochodowe.

Zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2024 r.

– wprowadzenie do systemu prawnego nowego świadczenia – świadczenia wspierającego kierowanego bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością w wieku od ukończenia 18 roku życia,

– zmiany w warunkach przyznawania funkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego,

– likwidację specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Świadczenie wspierające

Ustawa o świadczeniu wspierającym wejdzie w życie 1 stycznia 2024r. z pewnymi wyjątkami:

– od 1 stycznia 2024r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,

– od 1 stycznia 2025r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt,

– od 1 stycznia 2026r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 pkt .

Więcej informacji na temat świadczenia wspierającego będzie można uzyskać w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych

Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła (w art. 43) również istotne zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych w zakresie świadczeń opiekuńczych: specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego oraz zasiłku dla opiekuna.

Zasiłek dla opiekuna

Zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, nie przysługują jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).

W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego postępowanie z wniosku o ustalenie zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, zawiesza się do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).

Wypłata zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, podlega wstrzymaniu, jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 9 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).

W przypadku odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia, odpowiednio zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, wypłaca się od miesiąca, w którym wstrzymano jego wypłatę do końca okresu na jaki go przyznano, jeżeli osoba spełnia warunki określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym (art. 63 ust. 10 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).

Za nienależnie pobrany zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów uważa się zasiłek wypłacony za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające (art. 63 ust. 11 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).
Osoba z niepełnosprawnościami, składając w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres, za który jej opiekun otrzymał w gminie zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna.

W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba pobierająca zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, zachowuje prawo do tego świadczenia, do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki, chyba że zgon osoby wymagającej opieki nastąpił przed dniem 1 stycznia 2024 r. (art. 63 ust. 12 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).

Osoba pobierająca na zasadach określonych w art. 63 ust. 12 ustawy o świadczeniu wspierającym – zasiłek dla opiekuna, nie traci prawa odpowiednio do:
1) świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
2) dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
3) zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, pomimo podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub ustalenia tej osobie prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (art. 63 ust. 13 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).

Burmistrz nie opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (art. 63 ust. 14 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).

WAŻNE:

Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna NIE PRZYSŁUGUJE jeżeli osoba wymagająca opieki ma przyznane PRAWO DO ŚWIADCZENIA WSPIERAJĄCEGO.

W przypadku złożenia wniosku o świadczenie wspierające należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Olkuszu.

O przyznaniu świadczenia wspierającego również należy niezwłocznie poinformować Dział Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Olkuszu.

WYMAGANE DOKUMENTY
Zasilek dla opiekuna wymagane dokumenty

Wniosek o zasiłek dla opiekuna

Postępowanie w sprawach przyznania i wypłaty świadczeń rodzinnych

Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenia.

Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od dnia 1sierpnia danego roku, a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną – od dnia 1 lipca danego roku. Okres zasiłkowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.

– W przypadku gdy osoba ubiegająca się oświadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 30 listopada.

– W przypadku gdy osoba ubiegająca się oświadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 31 grudnia.

– W przypadku gdy osoba ubiegająca się oświadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 grudnia danego roku, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do ostatniego dnia lutego następnego rok.

Wniosek i załączniki do wniosku mogą być składane drogą elektroniczną wyłącznie za pomocą systemu teleinformatycznego utworzonego przez ministra właściwego do spraw rodziny.

Wniosek i załączniki do wniosku składane drogą elektroniczną opatruje się bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.