Przemoc wobec najbliższych może przejawiać się na wiele sposobów: od bezpośredniej przemocy fizycznej i seksualnej, przez przemoc psychiczną (np. nadmierne kontrolowanie, straszenie, krytykowanie, poniżanie), aż po najmniej rozpoznawaną przemoc ekonomiczną (np. zabieranie pieniędzy, nie łożenie na utrzymanie rodziny, zabranianie pracy).
Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, szczególności:
- naruszające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia
- naruszającej jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej
Rozdaje przemocy:
- Przemoc gorąca – charakteryzuje się agresją słowną i fizyczną, związana jest z odreagowywaniem emocji na osobach najbliższych
- Przemoc chłodna – jest pozbawiona gwałtownych wybuchów, emocji, przypomina raczej realizację z góry zaplanowanego scenariusza, często stosowana w imię fałszywie pojmowanych „wyższych celów” np. konsekwentnego wychowywania dziecka.
Formy przemocy:
- przemoc fizyczna – sprawca używa siły, powoduje uszczerbek na zdrowiu. Przemoc fizyczna przyjmuje postać: popychania, uderzania, policzkowania, szarpania, potrząsania, kopania, duszenia, bicia otwartą dłonią, pięścią lub przedmiotami.
- przemoc psychiczna – sprawca podejmuje działania w celu obniżenia u ofiary poczucia własnej wartości, wywołuje u ofiary stany lękowe i depresyjne. Przemoc psychiczna przyjmuję postać: wyzwisk, ośmieszania, odmowy okazywania uczuć, stała krytyka, poniżania, ciągłego niepokojenia
- przemoc seksualna – sprawca wymusza pożycie seksualne, demonstruje zazdrość, krytykuje zachowania seksualne, wymusza seks z osobami trzecimi.
- przemoc ekonomiczna – sprawca uniemożliwia podjęcie pracy zarobkowej, nie zaspakaja podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, odbiera środki pieniężne
- zaniedbanie – to m.in. niezaspakajanie podstawowych potrzeb dziecka lub osoby dorosłej np. odżywiania, ochrony zdrowia, ubierania, warunków mieszkaniowych, potrzeb psychicznych.
Masz prawo do szacunku i godnego traktowania, do własnego zdania i nietykalności cielesnej, masz prawo szukać pomocy, gdy twoje prawa są łamane.
Jeśli doświadczasz przemocy lub ktoś z twojego otoczenia, jeśli jesteś świadkiem przemocy, zgłoś to odpowiednim służbom:
Komenda Powiatowa Policji w Olkuszu, tel. (47) 832-52-42 lub 112- całodobowo
Ośrodek Pomocy Społecznej w Olkuszu, tel.(32) 641-32-12 – poniedziałek, wtorek od 7:00 do 17:00, środa, czwartek, piątek od 7:00 do 15:00
W Ośrodku Pomocy Społecznej w Olkuszu funkcjonuje: Punkt Wsparcia i Pomocy Dla Osób Dotkniętych Przemocą Domową. Dyżur pełnią: Prawnik – wtorek w godz. od 15:00 do 17:00
Psycholog – czwartek w godz. od 15:00 do 17:00
Specjaliści pracy socjalnej są dostępni pod numerem telefonu: (32) 641-32-12
poniedziałek – 7:00-17:00
wtorek – 7:00-17:00
środa-piątek – 7:00-15:00
Na Twoim terenie funkcjonują placówki udzielające pomocy osobom doświadczającym przemocy:
- Nowy Szpital Al. 1000-lecia 13 TEL. 41 2401200;
- Poradnia Leczenia Uzależnień Al. 1000-lecia 13 TEL. 41 2401373
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Al. 1000-lecia 15c TEL. 32 6413212
- Punkt Interwencji Kryzysowej PCPR ul. Piłsudskiego 21 TEL.32 6433941
- Komenda Powiatowa Policji ul. J.P II 32 TEL. 47 832-52-42 lub 112
- Prokuratura Rejonowa ul. Fr. Nullo 6 TEL. 32 6450007
- Sąd Rejonowy ul. K.K. Wielkiego 45 TEL. 32 6431557
Przy Ośrodku Pomocy Społecznej w Olkuszu funkcjonuje Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy Domowej w Gminie Olkusz, w skład którego wchodzą przedstawiciele różnych instytucji i podmiotów działających na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej w Gminie Olkusz. Członkowie Zespołu zostali powołani Zarządzeniem Burmistrza Miasta i Gminy Olkusz, na podstawie porozumień zawartych pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy Olkusz a podmiotami, których przedstawiciele wchodzą w skład Zespołu.
Zespól Interdyscyplinarny realizuje działania określone w Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy Domowej oraz Ochrony Ofiar Przemocy Domowej w Gminie Olkusz.
Do zadań Zespołu Interdyscyplinarnego należy tworzenie warunków umożliwiających realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej oraz integrowanie i koordynowanie działań podmiotów, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej, w szczególności:
- diagnozowanie problemu przemocy domowej na poziomie lokalnym,
- inicjowanie działań profilaktycznych, edukacyjnych i informacyjnych mających na celu przeciwdziałanie przemocy domowej i powierzanie ich wykonania właściwym podmiotom,
- inicjowanie działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową,
- opracowanie projektu gminnego programu przeciwdziałania przemocy domowej oraz ochrony osób doznających przemocy domowej,
- rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym,
- powoływanie grup diagnostyczno-pomocowych i bieżące monitorowanie realizowanych przez nie zadań,
- monitorowanie procedury „Niebieskiej Karty”,
- przekazywanie informacji, o której mowa w art. 9e ust. 3, oraz dokumentacji, o której mowa w art. 9c ust. 5a,
- kierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub w programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową,
- składanie na wniosek grupy diagnostyczno-pomocowej, zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń.